U xơ tử cung là một bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là ở những phụ nữ lớn tuổi. Đại đa số các u xơ tử cung là u lành tính, rất hiếm trường hợp chuyển thành ung thư, nhưng dù sao vẫn thường gây nhiều lo lắng và tổn hại đến sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng của bản thân người bệnh.
Một số hiểu biết cơ bản về u xơ tử cung
U xơ tử cung (còn gọi là nhân xơ tử cung) là một khối u có nguồn gốc từ các tế bào cơ trơn mềm và các mô. Các u xơ này có kích thước thay đổi, từ 0,1 đến hơn 20 cm. Các khối u này hình thành và phát triển trong thành tử cung hoặc bên ngoài bề mặt tử cung, chịu kích thích của nội tiết tố buồng trứng.
Theo nhiều nghiên cứu, bệnh u xơ tử cung thường gặp ở phụ nữ lớn tuổi. Phụ nữ tuổi càng cao thì nguy cơ mắc u xơ tử cung càng lớn. Thống kê cho thấy phụ nữ mắc bệnh ở độ tuổi < 30 chỉ vào khoảng 6%, từ 30 – 40 tuổi là 30%, nhưng ở độ tuổi >50 là 60%. Có khá nhiều phụ nữ mắc u xơ tử cung nhưng không có biểu hiện. Thực tế lâm sàng ghi nhận có những phụ nữ có khối u xơ chiếm toàn bộ tử cung, thậm chí lan ra cả ổ bụng.
U xơ tử cung có thể gây ra hiện tượng chảy máu tử cung bất thường, như bị rong kinh, rong huyết. Phụ nữ đang mang thai nếu mắc u xơ tử cung sẽ gặp nhiều nguy cơ như dễ bị sảy thai hoặc sinh non, thai chậm phát triển do bị hạn chế cấp máu để nuôi thai, có thể làm thai bị chết lưu trong tử cung tuy tỷ lệ này rất ít gặp. Nó cũng làm tăng nguy cơ chảy máu trong kỳ sổ rau (cao gấp 2 lần so với những phụ nữ bình thường) khi sinh con.
U xơ tử cung cũng là một trong những nguy cơ gây vô sinh ở người phụ nữ. Nếu u có kích thước lớn có thể gây nên hiện tượng chèn ép đến đường tiết niệu và đường ruột gây nên hiện tượng bí tiểu, tiểu són hay táo bón…
Có khá nhiều phụ nữ lo lắng về khả năng u xơ tử cung phát triển thành ung thư, tuy nhiên trong thực tế thì tỷ lệ u xơ ung thư hóa là rất thấp, không đến 0,1% số trường hợp mắc bệnh vì đại đa số u xơ tử cung là lành tính.
Hiện nay cũng chưa có thể xác định rõ ràng cơ chế bệnh sinh gây ra u xơ tử cung. Có giả thuyết cho là xuất phát từ yếu tố nội tiết xuất phát từ vai trò của estrogen và progesteron và một phần có thể do di truyền, bởi vì người ta phát hiện được có các rối loạn nhiễm sắc thể ở trong khối u.
Mặt khác, nghiên cứu cho thấy những phụ nữ có hiện tượng tăng giảm cân đột ngột; béo phì hoặc thừa cân; không sinh con; bị bệnh viêm cổ tử cung và tử cung; stress kéo dài; có chế độ sinh hoạt tình dục không lành mạnh; có quan hệ tình dục quá sớm; mắc bệnh tuyến giáp… đều có nguy cơ mắc u xơ tử cung cao hơn những người bình thường.
Các loại u xơ tử cung thường gặp
U xơ trong vách: Loại u xơ này hình thành và phát triển trong thành tử cung. Nó có thể làm tăng kích thước tử cung, khiến cho tử cung lớn hơn bình thường rất nhiều.
U xơ dưới thanh mạc: Là loại u hình thành và phát triển từ tử cung và hướng ra bên ngoài. Đây là loại u thường hay gặp nhất. Những u này thường có hình khối rõ, có thể có cuống gây xoắn và dễ gay ra hoại tử u.
U xơ dưới niêm mạc tử cung: Là các u hình thành và phát triển trong thành nội mạc tử cung. Loại u dễ gây nên rối loạn kinh nguyệt và làm tăng khả năng sảy thai và vô sinh ở phụ nữ.
U xơ tử cung có cuống: Đây là loại u ít gặp nhất, là các u xơ đã tách ra khỏi tử cung nhưng vẫn dính với tử cung bằng 1 cuống nhỏ.
Dấu hiệu nhận biết u xơ tử cung
Nhìn chung nhiều phụ nữ mắc u xơ tử cung không thấy có triệu chứng lâm sàng rõ ràng. Phần lớn bệnh nhân được phát hiện khi họ đến cơ sở y tế để khám phụ khoa hoặc làm siêu âm. Có người vì lý do vô sinh hoặc chậm có thai khi đến thăm khám thì được phát hiện. Tuy nhiên, nếu bị bệnh, người phụ nữ có thể có một số triệu chứng sau:
– Kinh nguyệt không đều: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, người phụ nữ mắc bệnh thường bị rối loạn kinh nguyệt như kinh nguyệt kéo dài, máu kinh ra nhiều có kèm theo những mảnh mô vụn của nội mạc tử cung, hoặc xuất huyết bất thường…
– Có cơn đau bụng dưới: Người bệnh sẽ luôn có cảm giác đau vùng bụng, giống như đau bụng kinh bởi khối u xơ lớn tác động lên vùng bụng. Cơn đau này có thể kéo dài hoặc thành từng đợt.
– Khí hư ra nhiều: Phần lớn các phụ nữ bị u xơ tử cung sẽ có hiện tượng khí hư ra nhiều bất thường và kèm theo mùi khó chịu.
– Tiểu nhiều, tiểu khó, đi tiểu liên tục, hoặc táo bón: Do khối u xơ lớn gây chèn ép lên bàng quang, đường ruột và dạ dày.
– Đau, chảy máu sau khi quan hệ tình dục: Có chị em bị u xơ tử cung có thể thấy có cơn đau khi quan hệ tình dục mà không rõ nguyên nhân.
– Khó mang thai: Một số phụ nữ bị u xơ tử cung sẽ khó khăn trong việc thụ thai do khối u có thể gây bít tắc vòi tử cung, làm biến dạng buồng tử cung, giảm tưới máu nội mạc tử cung, từ đó làm giảm khả năng thụ thai.
Siêu âm – một phương thức hiệu quả để chẩn đoán u xơ tử cung
Phương pháp chẩn đoán u xơ tử cung
Các bác sỹ phụ khoa có kinh nghiệm có thể dễ dàng chẩn đoán bệnh u xơ tử cung bằng phương pháp khám lâm sàng. Đặc biệt hiện nay một phương pháp phổ biến giúp chẩn đoán chính xác bệnh là sử dụng siêu âm ổ bụng hoặc siêu âm đầu dò âm đạo. Đối với một số trường hợp đặc biệt khó khăn, các bác sỹ sẽ cho chụp MRI (chụp cộng hưởng từ) tiểu khung để có hình ảnh chính xác hơn và xác định được cụ thể hình dáng, kích thước, thể tích khối u, cũng như tạo điều kiện đánh giá tổng quát các cơ quan vùng chậu và phát hiện các bệnh lý đi kèm cũng như biến chứng.
Phẫu thuật bóc u xơ tử cung tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An
Các phương pháp điều trị u xơ tử cung
Tùy thuộc vào độ tuổi, loại u xơ, vị trí, kích thước của khối u, tiến triển của bệnh và các triệu chứng gây khó chịu cho người bệnh, cũng như xuất phát từ nguyện vọng của bản thân người bệnh mà các bác sỹ sẽ cá biệt hóa phương thức điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân cụ thể.
Không phải mọi u xơ tử cung đều phải điều trị. Đối với những bệnh nhân có u nhỏ, không triệu chứng và chưa gây nên biến chứng, bác sỹ có thể khuyến cáo để tiếp tục theo dõi, định kỳ đến thăm khám 3 – 6 tháng/lần. Thực tế cho thấy đa số các u này sẽ teo nhỏ khi người bệnh ở tuổi mãn kinh.
Khuyến cáo điều trị được đưa ra khi các khối u có kích thước lớn, gây chảy máu nhiều, chèn ép một số cơ quan nội tạng hoặc gây sảy thai liên tiếp. Tùy vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân mà việc điều trị có thể được thực hiện bằng phương pháp nội khoa, can thiệp ít xâm lấn hoặc bằng ngoại khoa (phẫu thuật). Trong đó phương pháp điều trị ngoại khoa, với các mức độ khác nhau (phẫu thuật bóc nhân xơ, phẫu thuật cắt tử cung bán phần hoặc cắt tử cung toàn bộ), là phương pháp điều trị tích cực và triệt để nhất. Phụ thuộc vào kích thước, vị trí khối u mà việc phẫu thuật có thể được thực hiện bằng phương pháp nội soi hay phẫu thuật mở.
U xơ tử cung, tuy phần lớn là lành tính, nhưng nếu không được phát hiện và có biện pháp hỗ trợ điều trị đúng, kịp thời sẽ gây ảnh hưởng khá lớn đến sức khỏe, khả năng sinh sản của người phụ nữ. Hơn nữa, việc lựa chọn không đúng phương pháp điều trị có thể làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của chị em. Do vậy các bác sỹ luôn khuyến cáo chị em phụ nữ định kỳ đến thăm khám phụ khoa tại các cơ sở y tế có uy tín.
Khi Quý Khách hàng đến khám tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An, chúng tôi tự hào có thể cung cấp những dịch vụ khám chữa bệnh Sản – Phụ khoa đầy đủ với đội ngũ y bác sĩ nhiều kinh nghiệm và chuyên môn cao, đứng đầu là AHLĐ. TTND. GS. TS. Nguyễn Viết Tiến – nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Chủ tịch Hội Phụ Sản Việt Nam cùng nhiều chuyên gia đầu ngành khác trong lĩnh vực Sản Phụ khoa.
Để biết thêm thông tin và được thăm khám, tư vấn cụ thể, vui lòng liên hệ với Bệnh viện Phụ sản Thiện An qua số điện thoại Hotline 1900 – 633 – 081 hoặc trực tiếp tại Bệnh viện theo địa chỉ: Số 27 Ngõ 603, Lạc Long Quân, Tây Hồ, Hà Nội.
Fanpage Facebook: www.facebook.com/phusanthienan
